O lapidarium
Na terenie Ogrodu Dendrologicznego Miłosna znajduje się lapidarium (ogród skalny) prezentujące za pomocą głazów narzutowych występujących naturalnie na terenie powiatu kwidzyńskiego przemiany zachodzące na Ziemi.
Korzystamy z dofinansowania
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Nasze głazy i zegar słoneczny
Na lapidarium składa się dziesięć głazów przyniesionych na teren powiatu razem z lodem lądolodu skandynawskiego, który pokrywał Polskę w epoce plejstoceńskiej. Głazy są rozmieszczone tak, by stanowiły zegar słoneczny. Ich pozycja w zegarze nie jest przypadkowa - odzwierciedla ona tak zwany cykl skalny. Jest to zjawisko związane z przemianą skał w inne wraz z upływem czasu i wystąpieniem różnych procesów geologicznych:
- skały magmowe (głębinowe i wulkaniczne) – powstają z gorącego stopu skalnego,
- następnie skały te mogą ulec niszczeniu, a z ich pozostałości tworzą się skały osadowe,
- skały magmowe i osadowe są poddawane działaniu wysokich temperatur lub ciśnień i stają się skałami przeobrażonymi,
- skały magmowe, osadowe i przeobrażone mogą zostać przetopione i stać się gorącym stopem skalnym – wówczas cykl się zamyka, a ze stopu krystalizują skały magmowe.
Cykl skalny.
W zegarze słonecznym znajdującym się w lapidarium:
- godziny poranne reprezentowane są przez skały magmowe,
- godziny południowe reprezentowane są przez skały osadowe,
- godziny wieczorne reprezentowane są przez skały przeobrażone.
Nowy dzień oznacza początek kolejnego cyklu – to zjawisko powtarza się cały czas od początku dziejów Ziemi.
Gra terenowa
Wszystkie skały znajdujące się w zegarze powstają także dzisiaj, lub powstały w ostatnich epokach dziejów Ziemi w różnych miejscach na świecie, na przykład:
- granity w Japonii,
- bazalty na zachodnim krańcu kontynentu północnoamerykańskiego,
- czerwone piaskowce w strefach półpustyń, pustyń i gór,
- wapienie na wybrzeżach Zatoki Meksykańskiej,
- gnejsy w Himalajach i Tybecie.
Drzewa i krzewy z tych miejsc występują w Ogrodzie Dendrologicznym Miłosna. Można więc wybrać się na wycieczkę w poszukiwaniu roślin występujących naturalnie w miejscach, gdzie współcześnie lub w niedawnym czasie (w geologicznej skali czasu) tworzyły się skały tworzące zegar. To pozwala na lepsze uzmysłowienie sobie procesów geologicznych oraz znaczenia zmian klimatu. Odwiedzający może również dowiedzieć się, jak wyglądała Europa przed milionami lat, między 400 milionów a półtora miliarda lat temu: tyle lat liczą sobie skały prezentowane w lapidarium.
Wycieczkę po ogrodzie ułatwia gra terenowa. Do jej przeprowadzenia potrzebna jest mapa i karta pracy:
Dowiedz się więcej o skałach
Aby dowiedzieć się więcej o skałach tworzących lapidarium i zegar słoneczny można zeskanować kody QR znajdujące się na słupkach przed głazami lub zajrzeć na strony internetowe głazów:
